dinsdag 7 mei 2013

La Traviata bij DNO

Als Alfredo op het eind van de avond degene blijkt te zijn die de beste prestatie heeft geleverd is er eerder op de avond iets misgegaan. De openingsavond van de reprise van La Traviata in de productie van Willy Decker haalde gisteren het unieke niveau van 2009 niet.

Het lijkt alweer een eeuwigheid geleden deze productie in de zomer van 2005 voorpagina nieuws was. Het resultaat is nog altijd terug te vinden op DVD en bluray. De productie laat Villazon zien en horen in een vorm die hij daarna nooit meer bereikt heeft en Netrebko als een adembenemend mooie Violetta die vocaal een meer dan adequate prestatie neerzet binnen de kaders die Decker neerzet. Binnen die kaders past ook de Germont van Hampson. Wat nu nog meer opvalt is de messcherpe personenregie die Decker neerzet en het zeer dynamische en betrokken spel. Dat daarbij er vocaal gezien wel eens een nootje blijft liggen doet niet ter zake. Zeker met de kennis van nu - kijk eens hoe het met de toen eeuwig jeugdig lijkende Villazon en Netrebko is vergaan - is het een aangrijpend document.

De reprise in 2009 in Amsterdam was door het optreden van Marina Poplavskaya het hoogtepunt van dat seizoen. Daarbij teken ik aan dat dit vooral de tweede en derde akte betrof want de eerste akte kwam zij niet zonder vocale kleerscheuren door. In de tweede en derde akte bracht Poplavskaya het Muziektheater tot tranen zoals in lange tijd niet was gebeurd in het Muziektheater. Dit deed zij puur op vocale kwaliteiten, zij mist de presence en uitstraling van Netrebko. Maar het resultaat was een Violetta van ongekende dramatische diepgang die je al in de tweede akte deed huilen. Terecht kreeg zij in dat seizoen de Prix d'amis van de vrienden van de opera die zij zelf tijdens de kerstmatinee kwam ophalen. Helaas haalde zij gisteravond dit niveau niet. De vocale problemen waren in de eerste akte zodanig dat het luisteren ongemakkelijk was. Voortdurende intonatie problemen, ongemakkelijke hoge noten en stroeve coloraturen maakten het luisteren een beproeving wetende de formidabele zangeres die zij kan zijn. Ook de tweede akte zorgde voor veel ongemakkelijke momenten. Pas in de derde akte leek zij zich een klein beetje te herstellen en ontroerde zij weer. Het is te hopen dat dit een tijdelijke vocale inzinking betreft.

Ismael Jordi lijkt gegroeid te zijn in de rol van Alfredo sinds 2009. Zij stem begint steeds meer kern te krijgen en ontwikkelt zich nog steeds. Zijn hoogte wordt steeds gemakkelijker alhoewel die wel een acquired taste is. Zijn stijlgevoel verraadt dat hij een leerling van Alfredo Kraus is geweest. Hij heeft het in zich om een lyrische tenor in de stijl van Cesare Valletti te worden met een lange carrière als hij binnen de grenzen van zijn stem blijft.

De smeerolie in 2009 was de Germont van Andrzej Dobber. Zijn vervanger Dimitris Tiliakos was DNO onwaardig. Zijn vertolking miste autoriteit mede veroorzaakt door zijn te jonge voorkomen en weinig betrokken spel. Vocaal gezien miste zijn Germont alles wat een (Verdi) bariton nodig heeft. De momenten waar hij in de kern druk op zijn stem zette zorgde ervoor dat het onzuiver werd. Die ene boeroeper had gisteren gelijk.

Zoals ook bij Don Carlo bleek staat of valt een Decker productie bij betrokkenheid en dynamisch spel. Gisteren leek het wel of een grauw deken over de productie was gevallen en miste het spel scherpte waardoor het op zijn tijd een matte vertoning werd. Daar konden het weer prima acterende en zingende koor van DNO niets aan doen. Het laatste optreden van de de Radio Kamer Filharmonie in de bak van het muziektheater kon mij niet overtuigen van de noodzaak om dit orkest te handhaven. In mijn oren heb ik nog steeds het spel van het NPO in die Walkure dat toch echt van een ander niveau was ondanks Carella die op tijden fraai de partituur van Verdi glans gaf. Ik hoop dat DNO deze productie binnen een aantal jaar weer herneemt met frisse jonge stemmen die er vol voor gaan. (JB)